دسته بندی شیرآلات صنعتی ، آشنایی با دسته بندی شیرآلات صنعتی
شیرآلات صنعتی از نظر انرژی به کار رفته جهت به کار انداختن آنها به سه دسته کلی تقسیم می شوند:
- شیرآلات صنعتی دستی
- شیرآلات صنعتی با محرک الکتریکی، پنوماتیکی و یا هیدرولیکی
- شیرآلات صنعتی اتوماتیک یا خودکار
1- شیرهای دستی
به شیرآلات صنعتی که در آنها انرژی مورد نیاز برای به کار انداختن شیر توسط انسان تامین می شود شیر دستی می گویند . این شیرها عمدتا برای قطع و وصل جریان، کنترل بده و انحراف جریان به کار می روند. شیرهایی که برای قطع و وصل جریان به کار می روند مجاز نیستند برای کنترل جریان نیز به کار روند ولی شیرهای کنترل با در نظر گرفتن مساله ایجاد افت فشار زیادتر مجاز به استفاده برای قطع و وصل هستند.
به چهار گروه تقسیم می شوند:
الف – شیرهای انسداد محوری : در این نوع شیرآلات صنعتی جهت حرکت قطعه متحرک مواز ی جهت جریان است . شیرهای بشقابی و پیستونی از شیرهای متداول انسداد محوری هستند.
ب- شیرهای کشویی : قطعه متحرک همانند دریچه ای عمل کرده که در جهت عمود بر جریان حرکت است. شیرهای دروازه ای از نوع شیرهای کشویی هستند.
ج- شیرهای گردان : قطعه متحرک را یک توپی یا صفحه دیسک تشکیل می دهد که این قطعه با چرخش حول محور ساقه شیر، باعث قطع جریان می شود. شیرهای توپی، بشقابی و پروانه ای از شیرهای متداول گردان هستند.
د – شیرهای بدنه انعطافی : در این نوع شیرآلات صنعتی قطعه متحرک با خم کردن بدنه انعطافی شیر باعث قطع جریان می شود. از شیرهای متداول این طبقه میتوان شیرهای فشردنی و شیرهای دیافراگمی را نام برد.
برای انتخاب نوع شیرهای دستی توجه به دو عامل روش تنظیم جریان توسط قطعه متحرک (دیسک ) و نحوه عبور جریان از درون شیر ضروری است . شیرهایی که برای قطع و وصل جریان به کار می روند در صورت بازشدگی کامل، افت فشار ناچیزی دارند و جریان به صورت مستقیم از درون شیر عبور می کند.
شیرهای انسداد محوری به خاطر پر پیچ و خم بودن مسیر جریان دارای افت فشار بالایی بوده و کم تر به منظور قطع و وصل استفاده می شوند. شیرهای کنترل بده برای تنظیم مقدار جریان به کار می روند. شیرهای انسداد محوری برای این منظور مناسبند زیرا مقدار بازشدگی دهانه شیر را می توان متناسب با بده مورد نظر تنظیم کرد . شیرهای گردان و نیز بدنه انعطافی از مکانیزم کنترل جریان خوبی برخوردارند. اما کنترل در محدوده معینی از دهانه شیر صورت می پذیرد.
شیر دروازه ای که در آن دیسک دایر ه ای در درون نشیمن دایره ای شیر می لغزد، به دلیل ایجاد تلاطم و خلاءزایی به ویژه در زمانی که شیر در حال بسته شدن باشد برای کنترل جریان به کار نمی رود.
2- شیرهای با محرک الکتریکی، پنوماتیکی و هیدرولیکی:
شیرآلات صنعتی با محرک الکتریکی (شیرهای برقی) و شیر های پنوماتیکی و هیدرولیکی، شیرهایی می باشند که برای به کار انداختن آنها، انرژی توسط نیروی انسان تامین نشده و انرژی از خارج سامانه اعمال می شود.
3- شیرهای اتوماتیک یا خودکار
شیرآلات صنعتی ای می باشند که برای عملکرد آن ها انرژی لازم از خود سامانه (مانند انرژی موجود در خطوط لوله انتقال آب ) تامین می شود. مانند شیر های فشارشکن، شیر های یک طرفه ، شیرهای کنترل سطح آب در مخازن و غیره . این شیرها خود به دو گروه تقسیم می شوند که عبارتند از:
الف – شیرهایی که انرژی سامانه مستقیما به شیر وارد می شود تا عمل مورد نظر را انجام بدهد مانند شیرهای یک طرفه معمولی، شیرهای شناور (فلوتر کوچک و غیره)
ب – شیرهایی که انرژی سامانه به طور مستقیم برای به کار انداختن شیر کافی نیست و در نتیجه از سامانه پیلوت بر ای تقویت نیروی مورد نیاز شیر استفاده می شود. در این شیرها سامانه پیلوت مانند مغز شیر عمل می کند و شیر اصلی از فرمان هایی که از سامانه پیلوت صادر می شود، تبعیت می کند، مانند شیرهای فشارشکن، شیرهای اطمینان پیلوت دار و شیرهای کنترل سطح آب در مخازن.